,

De 9 bouwstenen uitgelegd

Elke KoersKaart is opgebouwd volgens een format dat in de praktijk bewezen werkt. Net als films en liedjes geeft dit houvast en structuur, maar bovenal ruimte voor creativiteit. Ditzelfde proces is ook van toepassing op elk maatwerk project. En geeft ook hier houvast om niet steeds opnieuw het wiel te hoeven uitvinden, maar om voorwaarts te kunnen blijven bewegen.

Verkennen / ontwikkelen

De eerste fase staat in het teken van de koppen bij elkaar te krijgen. Dit is waar het allemaal begint.
Op de KoersKaart is dit de fase van verkennen en in het co-creatieproces van ontwikkelen.

A

1. Gelijkwaardigheid

De eerste bouwsteen gaat over gelijkwaardigheid. Niemand staat boven of onder een ander. Iedereen heeft dezelfde kansen en mogelijkheden, ondanks de verschillen die juist beweging en schoonheid brengen.


Op de KoersKaart

1. Startpunt

Hier worden de KoersKaart en het thema geïntroduceerd en de rollen (bijv. Tijdbewaker, Doorvrager) verdeeld. Dit maakt de KoersKaart ook zelfsturend.


In het co-creatieproces

1. Opstarten

Dit is de start van het gehele co-creatieproces, waarbij de intake plaatsvindt, het thema in grote lijnen wordt bepaald en de co-creatieteams worden samengesteld.

2. Dualiteit

De tweede bouwsteen gaat over dualiteit. Dualiteit en verschil brengen beweging en houden het boeiend voor iedereen. Als iedereen hetzelfde denkt en voelt staat alles stil en komt niemand verder. Paradoxen zijn er om gevierd te worden, maar het is belangrijk om niet in één pool te verzanden. Blijf altijd oog houden op het geheel.


Op de KoersKaart

2. Kennismaken

Hier maken de gesprekspartners met elkaar kennis. Dit wordt gedaan aan de hand van het centrale gespreksthema en is bij voorkeur anekdotisch (wanneer-vraag).


In het co-creatieproces

2. Ontwerpen

Dit is de ontwerpfase van het instrument en bestaat uit twee sessies. De eerste is om de scope te bepalen en de tweede om de content te bepalen.

3. Verbinding

De derde bouwsteen gaat over verbinding. De eenheid van het geheel is van het allergrootste belang voor een succesvol bestaan. Zonder eenheid valt alles uit elkaar en ontstaat er niks van waarde. Deze eenheid mag echter nooit ten koste gaan van de individuele talenten, want dan ontstaat er een vorm van communisme, waarbij de individualiteit wordt opgeofferd aan het ‘grote goed’.


Op de KoersKaart

3. Verkennen

Hier wordt het thema zorgvuldig van alle kanten verkend. Waar gaat het nu werkelijk over? En wat is de situatie waar we ons nu in bevinden?


In het co-creatieproces

3. Testen

Als het ontwerp klaar is, kan de KoersKaart getest gaan worden in de praktijk, bij de gesprekspartners. In een aantal rondes worden zowel inhoud, proces als vorm steeds verder aangescherpt.


Verdiepen / ontmoeten

De tweede fase staat in het teken van de handen op elkaar te krijgen. Dit is waar het allemaal om draait.
Op de KoersKaart is dit de fase van verdiepen en in het co-creatieproces van ontmoeten.

B

4. Overzicht

De vierde bouwsteen gaat over overzicht. Voor alle spelers moet altijd en overal helder zijn hoe het er voor staat. Dit doet een groot beroep op de integriteit van hen die het overzicht maken en ontsluiten, want het is makkelijk om het op te stellen om bepaalde agenda’s te dienen. Ook agenda’s dienen altijd transparant gedeeld te worden aan iedereen die deze wenst in te zien. Geen spelletjes.


Op de KoersKaart

4. Verbeelden

Bij stap vier gaat het vaak om het vergezicht, het perspectief. Samen wordt gezocht naar het onbenutte potentieel en kunnen bijvoorbeeld ideeën worden gegenereerd.


In het co-creatieproces

4. Uitnodigen

Nu de KoersKaart klaar is, is het tijd om de gesprekspartners te activeren om mee te denken en doen. Dit kan met behulp van campagnes, mond-tot-mond of directe uitnodigingen.

5. Samenwerking

De vijfde bouwsteen gaat over samenwerking. Alleen samen kun je iets groots verrichten, twee weten meer dan één. Dit betekent dat met regelmaat de samenwerking ook tegen het licht moet worden gehouden, zodat belemmeringen kunnen worden besproken en uitgewerkt. En dat individuen niet ondersneeuwen onder het collectieve geweld.


Op de KoersKaart

5. Keerpunt

Dit is het middelpunt en daarmee ook keerpunt van het gesprek. Tijd voor een pauze én reflectie op de samenwerking. Er wordt teruggeblikt op de eerste helft en vooruitgeblikt op de tweede.


In het co-creatieproces

5. Dialoog

‘Het moment suprême’, hier is het allemaal om te doen: iedereen gaat met elkaar in gesprek aan de hand van de KoersKaart. Dit kan in één keer tijdens een event of groepje voor groepje.

6. Vrijheid

De zesde bouwsteen gaat over vrijheid. De vrijheid van een ieder om nieuwe initiatieven te ontplooien en de eigen individualiteit tot bloei te laten komen. Dit mag nooit of te nimmer worden ingeperkt, want dit zal ten koste gaan van het geheel op de lange termijn. Dit is echter iets anders dan onenigheid van ego’s, die moeten leren over hun schaduw heen te stappen.


Op de KoersKaart

6. Verdiepen

Waar stap 4 nog ging over het potentieel, wordt het hier concreter gemaakt aan het begin van de tweede helft. Ideeën worden uitgewerkt en casussen worden uitgediept.


In het co-creatieproces

6. Oppakken

Na de grootschalige dialoog van stap 5 is het nu tijd om het laaghangend fruit te pakken en het gesprek snel en daadkrachtig op te volgen. Dit kan individueel, groepsgewijs én als collectief.


Vertalen / ontdekken

De derde fase staat in het teken van het voor elkaar te krijgen. Dit is waar het allemaal naartoe werkt.
Op de KoersKaart is dit de fase van vertalen en in het co-creatieproces van ontdekken.

C

7. Verwondering

De zevende bouwsteen gaat over verwondering. Het is gemakkelijk om te oordelen over een ander, maar meestal zegt het oordeel meer over de persoon die oordeelt. Er valt zoveel meer te leren als wij ons leren verwonderen over het vreemde standpunt van de ander. Dit nodigt uit om andermans kijk te integreren in de onze.


Op de KoersKaart

7. Oogsten

Aan het begin van de derde fase is het tijd om het net op te halen en als groep te bepalen wat men van plan is met de nieuw opgedane inzichten. Dit kan ook leiden tot aanbevelingen voor het collectief.


In het co-creatieproces

7. Vervolgen

Fase C is in wezen een herhaling van fase A, nu gericht op co-reflectie . Zo wordt bepaald wat het thema wordt van de opvolging en worden co-reflectieteams samengesteld.

8. Afronding

De achtste bouwsteen gaat over afronding. Waar aan wordt begonnen, wordt ook afgemaakt. Er kan uiteraard ook worden besloten om het voortijdig te beëindigen, maar dit heeft nooit de voorkeur. Het zorgt er namelijk voor dat er eerst goed wordt nagedacht over nieuwe initiatieven. Bezint eer ge begint. Maar zorg wel dat je begint en niet blijft hangen in bezinning. Als je weet wat er moet gebeuren, ga er dan gelijk mee aan de slag en stel niet uit.


Op de KoersKaart

8. Realiseren

Deze voorlaatste stap staat in het teken van inzichten (realisaties) en vervolgstappen (realiseren). Meestal wordt deze individueel beantwoord en is de afronding van het inhoudelijke deel.


In het co-creatieproces

8. Reflecteren

Zoals bij stap 2 in het teken staat van co-creatie, staat stap 8 in het teken van co-reflectie. In wederom twee sessies worden de uitgangspunten bepaald voor de rapportage en wordt hier het eerste prototype van gemaakt.

9. Heelheid

De negende en laatste bouwsteen gaat over heelheid. Ten alle tijden moet het geheel worden bewaakt, zodat losse onderdelen een harmonieus geheel blijven vormen en als één lichaam blijft functioneren, waarbij de losse onderdelen op hun toppen van hun kunnen presteren. Dit is het allerbelangrijkste, maar ook allerlastigste principe, omdat het een gevoelskwestie betreft en niet in woorden of cijfers uit te drukken is. Dit moet dan ook niet gepoogd worden.


Op de KoersKaart

9. Eindpunt

De laatste stap is, net als 1 en 5, een processtap. De samenwerking wordt geëvalueerd (terugblik) en er wordt gesproken over de juiste opvolging van de sessie (vooruitblik).


In het co-creatieproces

9. Finaliseren

De laatste fase van het co-creatieproces staat in het teken van het finaliseren van de rapportage en het terugrapporteren naar alle gesprekspartners.


Door:

Sietse Rauwerdink

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *