Doen kan niet zonder denken

Weet je waar je mij enorm mee kunt verblijden? Met elke (maar dan ook elke!) “van-naar” spreuk.

“Het verleden heeft afgedaan, de enige weg is vooruit. We verbranden onze bruggen en marcheren voorwaarts naar de horizon. We moeten van ik naar wij! Van top-down naar bottom-up! En van denken naar doen!”

We kennen ze allemaal en zijn een vast onderdeel van elk veranderprogramma.

Waar komen deze “van-naar” spreuken vandaan? Welk nut hebben zij? En welke waarde?

Van-naar spreuken zijn bedoeld om een schijnbare disbalans te herstellen. Elke beweging creëert een tegenbeweging. Veel mensen voelen aan hun water dat er een disbalans is en smullen van mensen die zich op de barricades werpen om het taboe te doorbreken.

Zo zwart-wit als de theorie wordt voorgesteld, is de praktijk echter nooit.

Dat maakt “van-naar” spreuken zo kortzichtig: ze worden gepresenteerd als “of-of”. Terwijl het in werkelijkheid gaat om “en-en”.

Het zijn twee zijden van dezelfde medaille. Het gaat om ik én wij, om top-down én bottom-up en om denken én doen. Zoals een held niet kan bestaan zonder schurk, zo kan denken niet bestaan zonder doen. En vice versa.

Of zoals Peter Senge het zo mooi zegt: er is een creatieve spanning tussen beide begrippen. En het is aan ons co-creators om die creatieve spanning productief te maken.

Beschouw de van-naar profeten dan ook vooral als mensen die de andere zijde van de medaille zichtbaar maken. Ze brengen de spanning terug.

En dat is geweldig. Die spanning is namelijk precies wat co-creëren zo leuk maakt!